“Πῶς γίνεται να μη κολασθῆ, αὐτός που κάνει ὃτι δεν βλέπει και σιωπᾶ, ὃταν οἱ θεϊκοί νόμοι και οἱ κανόνες ὑβρίζονται;”.(Λόγος εἰς Βαβύλαν).
«Τώρα, φοβόμαστε μήπως κάποτε ἀφοῦ ἀρχίσει να αὐξάνεται τὸ κακόν, σαν κάποια φλὸγα που βαδίζει μέσω τῆς ὓλης που καίγεται, ἀφοῦ καταστρέψει τα κοντινά, πλησιάσει και στα μακρινά. Διότι ἐπεκτείνεται τὸ κακὸ τῆς αἱρέσεως, και ὑπάρχει φόβος, μήπως ἀφοῦ καταφάγει τις δικές μας Ἐκκλησίες, πλησιάσει ἒρποντας σαν το φίδι και στο ὑγειές μέρος τῆς δικῆς σας παροικίας».(Ἐπιστολή πρὸςἸταλοὺς κ’ Γάλλους Ἐπισκόπους)
“Τα δημοσίως λεγόμενα και πραττόμενα, δημοσίως να ἐλέγχωνται”.
«Βίος διεφθαρμένος πονηρὰ τίκτει δόγματα» (Ἄγ.Ἰω.Χρυσοστόμου, εἰς Α΄Κορινθίους 40,3, PG 61,351)
συμπληρώνει ὁ Ἅγ.Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Γι’αὐτό σε τίποτα δεν ὡφελεῖ κάποιον να τηρεῖ την ὀρθοπραξία, ὃταν τα δόγματα(τα φρονήματά του ὡς προς την πίστη) εἶναι διεστραμμένα, ὃπως και το ἀντίθετο, ὃταν δηλαδή ἡ ζωή του εἶναι διεφθαρμένη, ἐνῶ τα φρονήματά του ὡς προς την πίστη εἶναι ὑγιή». (Εἰς Ἰωάννην 66,3 PG 59, 369 και ΕΠΕ 23, 492 – 494).
“Τί κάνεις ἄνθρωπε; Καταπατήθηκε ὁ νόμος (τοῦ Θεοῦ), καταφρονήθηκε ἡ σωφροσύνη, τόσα πολλά πλημμελήματα τόλμησε να κάνει ἓνας ἱερωμένος, ἒγιναν τὰ ἄνω κάτω καὶ δεν φρίττεις;… δεν πονᾶς; δεν ἐπιτιμᾶς…, ἀλλὰ κοινωνεῖς μαζί του;”(Ἱερός Χρυσόστομος, Ρ.G. 55, 252)
“Δεν εἶπε ὁ Ἀπόστολος (Γαλ. Α’ 9) ἐὰν κηρύττουν ἀντίθετα ἢ ἀνατρέπουν τὸ πᾶν, ἀλλὰ καὶ ἂν κάτι μικρὸ εὐαγγελίζονται διαφορετικὸ ἀπὸ ὅ,τι σᾶς κήρυξα, καὶ ἂν ἀκόμη κάτι ἀσήμαντο μετακινήσουν, ἃς εἶναι ἀνάθεμα» (Ἁγ.Ἰ.Χρυσοστόμου, Ἐρμηνεία εἰς την πρός Γαλάτας και ΕΠΕ 20,201)
(Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος δίνει μεγάλη σημασία στόν ἀγώνα ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν καί τῶν ἑτεροθρήσκων. Γι’αὐτό καί ὁλόκληρος ὁ τέταρτος «Περί Ἱερωσύνης» λόγος του εἶναι ἀφιερωμένος στό νά δείξει ὅτι ὁ ἱερεύς πρέπει νά ἔχει ὑψηλή θεολογική συγκρότηση, νά γνωρίζει τίς θέσεις καί τά ἐπιχειρήματά τους, καί νά διαθέτει τά ἀπαραίτητα ὅπλα, γιά νά τούς ἀποκρούει. Ὁ πόλεμος ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας εἶναι πολυμέτωπος˙ «ποικίλος οὗτος ὁ πόλεμος καί ἐκ διαφόρων συγκροτούμενος ἐχθρῶν». Ὁ ἱερεύς πρέπει νά ἀγωνίζεται καλῶς, ὄχι μόνο ἐναντίον ἑνός ἐχθροῦ, ἀλλά ἐναντίον ὅλων. Δέν ὑπάρχουν εἰδικότητες στήν ποιμαντική συγκρότηση τῶν ἱερέων.«Τί ὠφελεῖ, λέγει, ὅταν ὁ ἱερεύς ἀγωνίζεται μέ ἐπιτυχία ἐναντίον τῶν εἰδωλολατρῶν, τόν αἰχμαλωτίζουν, ὅμως, οἱ Ἰουδαῖοι; Ἤ ὅταν νικᾶ καί τούς δύο, τοῦ ἁρπάζουν, ὅμως, τά πρόβατα ἀπό τήν ποίμνη του οἱ Μανιχαῖοι, ἤ ὅσοι διδάσκουν τήν εἱμαρμένη, ἤ ὁ Μαρκίων καί ὁ Οὐαλεντῖνος, ἤ ὁ Σαβέλλιος καί ὁ Ἄρειος, ἤ ὁ Παῦλος Σαμοσατεύς; Δέν χρειάζεται, λέγει, νά ἀναφέρω ὅλες τίς αἱρέσεις τοῦ Διαβόλου. Ἄν, πάντως, δέν γνωρίζει ὁ ποιμήν νά ἀποκρούει ὅλες τίς αἱρέσεις, τότε μπορεῖ ἀκόμη καί μέ μία αἵρεση νά καταφάγει ὁ λύκος τά περισσότερα πρόβατα».(Περί Ἱερωσύνης 4, 4, ΕΠΕ 28, 214-222).
«Αὐτό εἶναι το αἲτιο ὃλων τῶν κακῶν, τό να μη ἀγανακτοῦμε και να μη δείχνουμε ἐπιμέλεια να διορθώσουμε τα μικρά (σφάλματα, παραπτώματά μας), γι’αὐτό κατόπιν πέφτουμε σε μεγαλύτερα ἁμαρτήματα».(Ὑπόμνημα εἰς τήν προς Γαλάτας Ἐπιστολήν, Κεφ.Α ́ P.G.61, 623).
«Διότι ὑπάρχει καί κακή όμόνοια, ὑπάρχει και καί καλή διαφωνία. Διότι και αὐτοί που οἰκοδομοῦσαν τόν πύργον (τῆς Βαβέλ) ὠμονόησαν για κακό δικό τους, και οί ἲδιοι αὐτοί πάλι, χωρίς την θέλησή τους, ὃμως για το συμφέρον τους, διαχωρίστηκαν….. Ὑπάρχει λοιπόν το να διαχωρίζεται καλῶς κανείς ἀπό τους ἂλλους, καί ὑπάρχει το να ὁμονοεῖ κακῶς. Ἐάν το μάτι σου σε σκανδαλίζει, βγάλτο. Ἐάν το πόδι σου,κόφτο…. Ἐάν δε, εἶναι ἀπαραίτητο να ἀποχωριζόμαστε κάποιο μέλος (τοῦ σώματός μας), το ὁποῖο εἶναι ἑνωμένο μαζί μας ἀλλά μᾶς προκαλεῖ κακό, πόσο περισσότερο (πρέπει να ἀποχωριζόμαστε), ἀπό φίλους που ἒχουν ἑνωθεῖ μαζί μας και μᾶς προκαλοῦν κακό.Ὣστε δεν εἶναι πάντοτε καλή ἡ ὁμόνοια, οὒτε πάντοτε κακή ἡ διάσταση».(‘Ιερού Χρυσοστόμου όμιλ. νζ΄ είς τό κατά ‘Ιωάννην)
«…καὶ ὃλους τους θεοὺς (τις θρησκείες) θα καταλύσει, (ο ἀντίχριστος) καὶ θα διατάξει να προσκυνοῦν αὐτὸν ἀντὶ τοῦ Θεοῦ, καὶ θα καθήσει στον ναὸ τοῦ Θεοῦ, ὃχι μόνο αὐτόν που εἶναι στα Ἰεροσόλυμα, (τον ναό τοῦ Σολομῶντος), ἀλλὰ καὶ σε ὃλες τις “ἐκκλησίες” τοῦ κόσμου». (P.G. 62, 482)
«Ὅταν πρέπει νὰ εὐεργετήσεις κάποιον, νὰ εἶσαι κοντὰ σὲ κάθε ἄνθρωπο· ὅταν ὅμως ἐξετάζεται ὁ λόγος τῆς ἀλήθειας, νὰ ἀναγνωρίζεις τὸν δικό σου καὶ τὸν ξένο. Καὶ ἂν ἀκόμη ἔχεις ἀδελφὸ ἀπὸ τὸν ἴδιο πατέρα καὶ τὴν ἴδια μητέρα καὶ δὲν ἔχει κοινωνία μαζί σου ὡς πρὸς τὸ νόμο τῆς ἀλήθειας, ἃς εἶναι γιὰ σένα πιὸ βάρβαρος καὶ ἀπὸ Σκύθης· ἀλλὰ καὶ ἂν ἀκόμη εἶναι Σκύθης, καὶ ἂν εἶναι Σαυρομάτης, ἀλλὰ γνωρίζει τὴν ἀκρίβεια τῶν δογμάτων, καὶ πιστεύει αὐτὸ τὸ ὁποῖο ἀκριβῶς καὶ ἐσὺ ὁ ἴδιος, νὰ εἶναι πιὸ οἰκεῖος καὶ πιὸ κοντινός σουἀπὸ αὐτὸν ποὺ εἶχε τὴ γέννα ἀπὸ τὴν ἴδια μάνα μὲ σένα» (Ἄγ.Ι.Χρυσόστομος PG 55,461)
«Ὅπως ἀκριβῶς στὰ βασιλικὰ νομίσματα αὐτὸς ποὺ ἔκοψε ἔστω καὶ λίγο ἀπὸ ὅ,τι εἶναι χαραγμένο πάνω, κατέστησε ὅλο το νόμισμα κίβδηλο· ἔτσι καὶ αὐτὸς ποὺ ἀνέτρεψε καὶ τὸ μικρότερο ἀπὸ τὴν ὑγιῆ πίστη, καταστρέφει τὸ πᾶν, προχωρώντας ἀπὸ τὴν ἀρχὴ στὰ χειρότερα. Ποῦ εἶναι λοιπὸν αὐτοὶ ποῦ μᾶς κατηγοροῦν ὅτι εἴμαστε φιλόνικοι λόγω τῆς διάστασης μὲ τοὺς αἱρετικούς; Ποῦ εἶναι τώρα αὐτοὶ ποὺ λένε ὅτι δὲν ὑπάρχει τίποτα ἀνάμεσά σε μᾶς καὶ σὲ ἐκείνους, ἀλλὰ ὅτι ἡ διαφορὰ ἔγινε ἀπὸ τὴν φιλαρχία;… Ἀλλὰ τὸ αἴτιο ὅλων των κακῶν εἶναι αὐτὸ ἀκριβῶς, τὸ ὅτι δὲν ἀγανακτοῦμε γιὰ αὐτὰ τὰ μικρά». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 61,622)
«Δὲν ὠφελεῖ ὁ ἄριστος τρόπος ζωῆς, ἐὰν ἡ πίστη δὲν εἶναι ὑγιὴς» (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 51,287)
«Ὁ Κύριος δὲν ἀπαγορεύει νὰ ἐμποδίζονται οἱ αἱρετικοί, νὰ ἀποστομώνονται, νὰ κόβεται ἡ θρασύτητά τους καὶ νὰ διαλύονται τὰ συνέδριά τους καὶ οἱ συγκεντρώσεις τους, ἀλλὰ ἀπαγορεύει νὰ φονεύονται». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος ΕΠΕ 10,815)
«Τὴν γνήσια ἀγάπη δὲν τὴν δείχνει το νὰ τρῶμε μαζί, οὔτε νὰ προσφωνοῦμε μὲ λόγια σπουδαία, οὔτε τὰ κολακευτικὰ λόγια, ἀλλὰ τὸ νὰ διορθώσω καὶ νὰ ἐξετάσω τὸ συμφέρον τοῦ πλησίον, τὸ νὰ σηκώσω αὐτὸν ποὺ ἔχει πέσει». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG.54,623)
«Ἂν δεῖς κάπου νὰ βλάπτεται ἡ εὐσέβεια, νὰ μὴν προτιμᾶς τὴν ὁμόνοια ἀπὸ τὴν ἀλήθεια, ἀλλὰ νὰ στέκεσαι γενναίᾳ ἕως θανάτου… χωρὶς νὰ προδίδεις πουθενὰ τὴν ἀλήθεια» (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος P.G. 60,611)
«Κανένα νόθο δόγμα νὰ μὴν παραδεχτεῖτε μὲ τὸ πρόσχημα τῆς ἀγάπης. Πρέπει να φοβόμαστε μήπως κάποιον τόν διαφθείρει ἡ ἀγάπη τῶν αἱρετικῶν»». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 62,191)
«Ἐὰν κάποιος ἔχει δόγμα διεστραμμένο φεῦγε ἀπὸ αὐτὸν καὶ μὴν τὸν δεχτεῖς, μὴν πείθεσαι, ὄχι μόνο ἂν εἶναι ἄνθρωπος, ἀλλὰ ἀκόμα καὶ ἂν εἶναι ἄγγελος ποὺ κατέβηκε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ» (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 61,625)
«Ἃς ἀποστρεφόμαστε τὶς συγκεντρώσεις τῶν αἱρετικῶν, ἃς κρατᾶμε παντοτινὰ τὴν ὀρθὴ πίστη». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 56,256)
«Ὁ ψαλμὸς σήμερα μᾶς ὁδηγεῖ σὲ σύγκρουση μὲ τοὺς αἱρετικούς, ὄχι γιὰ νὰ τοὺς πολεμήσουμε παραμένοντας αὐτοὶ ἀδρανεῖς, ἀλλὰ γιὰ νὰ τοὺς σηκώσουμε ἀπὸ τὴν πτώση στὴν ὁποία βρίσκονται. Διότι τέτοιος εἶναι ὁ δικός μας πόλεμος, δὲν καθιστᾶ τοὺς ζωντανοὺς νεκρούς, ἀλλὰ τοὺς νεκρούς τους ὁδηγεῖ στὴ ζωή, γεμάτος ἀπὸ ἡμερότητα καὶ πολλὴ ἐπιείκεια. Διότι δὲν πολεμῶ μὲ ὑλικὰ ὅπλα, ἀλλὰ μὲ τὸν λόγο καταδιώκω, ὄχι τὸν αἱρετικό, ἀλλὰ τὴν αἵρεση. Δὲν ἀποστρέφομαι τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ μισῶ τὴν πλάνη καὶ θέλω νὰ τὸν ἀποσπάσω ἀπὸ αὐτήν. Δὲν κάνω πόλεμο μὲ οὐσία (διότι ἡ οὐσία εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ) ἀλλὰ θέλω νὰ διορθώσω τὴ γνώμη, ποὺ τὴ διέφθειρε ὁ διάβολος… καὶ ἐγὼ λοιπὸν ἐὰν πολεμήσω τοὺς αἱρετικούς, δὲν πολεμῶ τοὺς ἴδιους τους ἀνθρώπους, ἀλλὰ θέλω νὰ ἀπομακρύνω τὴν πλάνη καὶ νὰ καθαρίσω τὴ σαπίλα». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος ΕΠΕ,37, 297)
«Ὅταν ὅλοι πιστεύουμε ὅμοια, τότε ὑπάρχει ἑνότητα… Διότι αὐτὸ εἶναι ἑνότητα, ὅταν ὅλοι εἴμαστε ἕνα… ὅταν ἀποδειχτοῦμε ὅλοι ὅτι ἔχουμε μία πίστη». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 62,83)
«Τριακόσιοι Πατέρες, ἢ καὶ περισσότεροι, ποὺ συγκεντρώθηκαν στὴ χώρα τῶν Βιθυνῶν νομοθέτησαν αὐτά· καὶ ὅλους ἐκείνους τοὺς ἀτιμάζεις;… Ἐσὺ ὅμως ὄχι μόνο ἐκείνους κατηγορεῖς, ἀλλὰ καὶ ὅλη τὴν Οἰκουμένη, ἡ ὁποία καὶ ἐπαίνεσε τὴν γνώμη ἐκείνων». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος PG 48,865)
«Οἱ αἱρετικοὶ ποὺ ζοῦν παρθενικά, ἔχουν γίνει ὑπεύθυνοι γιὰ τὴν τιμωρία ποὺ ἁρμόζει στοὺς πόρνους». (Ἃγ.Ἰ.Χρυσόστομος, ΕΠΕ 21,405)
«Διότι ὃταν κάτι καινούργιο (στα δογματικά) ἐπεισέλθει, αὐτό συνεχῶς θα γεννᾶ καινοτομίες· καὶ ἄπειρη ἡ πλάνη αὐτοῦ που βγῆκε ἀπό τὸ λιμάνι τὸ εὔδιο (ἀπό την Ἐκκλησία), καὶ πουθενᾶ δεν θα σταθεῖ. Διότι πολύ περισσότερο θα προκόψουν στην ἀσέβεια, ἒχει εἰπωθεῖ, καὶ ὁ λόγος τους, σαν γάγγραινα, θα τους ἐπιφέρει ἀποτελέσματα παιδεύσεως». (Ἃγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος)
«Ὅταν δὲ ὃλοι πιστεύουμε τα ἲδια, τότε ὑπάρχει ἑνότης μεταξύ μας». (Ἃγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος)
«Ἐχθροὶ τοῦ Θεοῦ εἶναι καὶ αὐτοί που ἐπικοινωνοῦν μὲ αἱρετικοὺς». (Ἃγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος) [Μήπως εἶναι αὐστηρή, ἰδιότροπη ἢ σκληρή ἡ στάση τῶν Ἁγίων; Ἂπαγε !!! Ὁ ἲδιος ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός δίδαξε ὅτι τὰ δικά Του πρόβατα ὅταν ἀκοῦν τὴν φωνὴ ξένου διδασκάλου ἀπομακρύνονται ἀπ’αὐτόν].
«Οὒτε το αἷμα τοῦ μαρτυρίου δεν μπορεῖ να ἐξαλείψει αὐτή την ἁμαρτία (τῆς αἱρέσεως ἢ τοῦ σχίσματος)». (Ἃγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος)
«Ὃταν βάλλεται ἡ Πίστη δεν θα καθήσεις στην ἡσυχία, ἀλλά ὁφείλεις να πολεμήσεις ὑπέρ αὐτῆς». (Ἃγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος)
«Ὄχι μόνο οἱ ἁμαρτάνοντες, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνοι ποὺ ἐπαινοῦν τοὺς ἁμαρτάνοντες ὑφίστανται τὴν ἴδια ἢ καὶ χειρότερη τιμωρία». (Ἁγ.Ἰ. Χρυσοστόμου, Ἐκλογαὶ καὶ Ἀπανθίσματα, Λόγος ΚΔ΄, 40, ἐκδ. Ματθαίου Λαγγῆ.
[μᾶς διευκρινίζει ὁ Ἃγιος, ὃτι το “να πείθεσθε στους ἡγουμένους σας καὶ να ὑπακούετε (Ἐβρ.ιγ΄17), ἰσχύει μόνον ἐφόσον ὁ ποιμήν ὀρθοτομεῖ με ἀκρίβεια τον λόγο τῆς Ἀλήθειας τοῦ Χριστοῦ”]: «Γιατί εἶναι καλύτερα να μην ἒχετε κανέναν καθοδηγητή (ἀπό το να ἒχετε κάποιον πνευματικό – καθοδηγητή κακόδοξο). Πῶς λοιπόν ὁ Παῦλος λέγει «πείθεσθε στους ἡγουμένους σας καὶ κάνετε ὑπακοή σ’αὐτούς»; Παραπάνω ὃμως εἶπε, «τῶν ὁποίων να ἀναλογίζεσθε το (ζηλευτό) ἀποτέλεσμα τῆς ζωῆς τους, και να μιμεῖσθε την Πίστη τους», τότε εἶπε «πείθεσθε στους ἡγουμένους σας καὶ κάνετε ὑπακοή σ’αὐτούς».Τὶ λοιπόν, λέγει, ὅταν εἶναι πονηρός, καὶ δεν θα πεισθοῦμε σ’αὐτόν; Πονηρὸς (κακός), πῶς λέγεις; Ἐάν εἶναι στην Πίστη πονηρός (κακός), ἀπόφυγέ τον καὶ παραίτησαί τον, ὂχι μόνον ἄν εἶναι ἄνθρωπος, ἀλλὰ ἀκόμα και ἄγγελος να ἒχει κατεβεῖ ἀπ’τον οὐρανό. Ἐάν ὡς προς τα θέματα τοῦ βίου εἶναι πονηρός (κακός), μὴ περιεργάζεσαι κατακριτικά. Διότι καὶ τὸ «μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε», γιά θέματα βίου ἒχει εἰπωθεῖ, ὂχι για θέματα Πίστεως». (Ἑλλην.Πατρολογία,ΣειράMPG,Τόμος 63,Ὁμιλία ΛΔ΄,σελ.231-232)
