Τη Β΄ Κυριακή των νηστειών εορτάζουμε τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης τον Θαυματουργό (1296 – 1360.). Έζησε σε μια πολύ δύσκολη εποχή. Παρόλο που μεγάλωσε μέσα στα ανάκτορα δεν παρέμεινε σε αυτά και ασπάσθηκε τον μοναχικό βίο. Έζησε στο Άγιο Όρος και εν συνεχεία χειροτονήθηκε επίσκοπος Θεσσαλονίκης.
Τότε εμφανίζεται μια αίρεση που υποστήριζε ότι η θέωση του ανθρώπου είναι μια φιλοσοφική πρόοδος, ένας λογικός στοχασμός, χωρίς την Χάρη του Αγίου Πνεύματος και τις ενέργειές του.
Ο Άγιος αγωνίστηκε εναντίον αυτής της αίρεσης λέγοντας, ότι η θέωση του ανθρώπου είναι η μετοχή στις άκτιστες ενέργειες του Θεού, οι οποίες αγκαλιάζουν και αγιάζουν ολόκληρο τον άνθρωπο, ο οποίος γίνεται ΕΝΑ με τον Πανάγιο Θεό.
Για να μπορέσει ο άνθρωπος να φτάσει στη θέωση πρέπει να το θελήσει αρχικά ο ίδιος και να καταβάλει έναν αγώνα, μια άσκηση.
Απαραίτητο για την θέωση είναι η Θεία Χάρις, η οποία υπάρχει στα μυστήρια της Εκκλησίας. Η ανθρώπινη προαίρεση και ο πνευματικός αγώνας, μαζί με τη θεία Χάρις οδηγούν τον άνθρωπο στη θέωση.
Ο Άγιος έλεγε πως αν δεν υπάρχει η Χάρις του Αγίου Πνεύματος ο άνθρωπος από μόνος του δεν σώζεται. Δεν σώζουν οι ιδέες, οι φιλοσοφίες, οι στοχασμοί, τα ηθικά πρότυπα αλλά μόνο η Εκκλησία στην οποία υπάρχει η Χάρις του Αγίου Πνεύματος. Οι νηστείες, οι προσευχές, οι γονυκλισίες, η συμμετοχή μας στις ακολουθίες και όλα όσα περιλαμβάνει η Εκκλησία για τον πνευματικό αγώνα μας χαρίζουν μια εμπειρία, ένα βίωμα ολοζώντανο με τον αληθινό Θεό.
Πολλοί θεωρούν την Εκκλησία σαν ένα χώρο ιδεολογικό και όχι Σωτηριολογικό. Ζητούν να εκσυγχρονιστεί και να αποκτήσει κοσμικό χαρακτήρα και πιστεύουν ότι σκοπός του ανθρώπου, είναι να είναι απλά ένας καλός καθώς πρέπει άνθρωπος. Δεν βλέπουν όμως το πιο σημαντικό αυτό στο οποίο απαντά ανά τους αιώνες, στο νόημα της ζωής του ανθρώπου που δεν είναι άλλο από το να γίνουμε Άγιοι. Η Εκκλησία δεν είναι χώρος δικαίων αλλά αμαρτωλών, μπαίνεις λύκος και βγαίνεις αρνάκι, μπαίνεις πόρνη, ληστής, τελώνης, άσωτος και βγαίνεις Άγιος.
Ο Άγιος Γρηγόριος τόνισε την σπουδαιότητα του σώματος στον πνευματικό αγώνα και απέδειξε, όπως και όλοι οι Άγιοι ανά τους αιώνας και έως τους αιώνας, ότι ο Θεός αγιάζει και το Σώμα. Πόσο μεγάλη απάντηση είναι αυτή σε όλους όσους υποστηρίζουν στην καύση των νεκρών.
Ο κορυφαίος αυτός θεολόγος και διδάσκαλος των Ορθοδόξων δογμάτων και ακαταγώνιστος πολέμιος των κακοδοξιών μας απαντά στο σήμερα. Θα μπορούσαμε να ονομάσουμε την Β΄ Κυριακή των νηστειών ως “δεύτερη Κυριακή της Ορθοδοξίας” διότι η διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου, είναι η διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
