Ανοικτό αφήνει το ενδεχόμενο να εγγράψει ζημίες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός την αναγκάζει να αυξήσει τα επιτόκια και να πληρώσει τον «λογαριασμό» μιας δεκαετίας επιθετικής εκτύπωσης χρήματος.
Έχοντας αυξήσει τα επιτόκια για να καταπολεμήσει τις χαμηλές τιμές, η ΕΚΤ πρέπει να καταβάλει τεράστιες πληρωμές τόκων σε εμπορικές τράπεζες για καταθέσεις αξίας περίπου 5 τρισεκατομμυρίων ευρώ που δημιούργησε μέσω μαζικών αγορών ομολόγων και φθηνών δανείων.
Αυτά τα εργαλεία τόνωσης, που χρησιμοποιήθηκαν για αρκετά χρόνια, όταν ο πληθωρισμός ήταν πολύ χαμηλός, είναι πολύ πιθανό να ωθήσουν την ΕΚΤ και ορισμένους από τους μετόχους της, όπως οι κεντρικές τράπεζες της Γερμανίας, της Ολλανδίας και του Βελγίου, στο κόκκινο.
Αμφιλεγόμενα προγράμματα διάσωσης
Κι αυτό θα μπορούσε τελικά να αναγκάσει ορισμένες από αυτές τις κεντρικές τράπεζες να αναζητήσουν ένα πρόγραμμα διάσωσης, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία τους και προκαλώντας παράλληλα την οργή των φορολογουμένων.
«Πρέπει να καταπολεμήσουμε (τον πληθωρισμό) αυξάνοντας τα επιτόκια, κάτι που οδηγεί σε υψηλότερα έξοδα τόκων που πληρώνουμε στις τράπεζες», αναφέρει η ΕΚΤ στον ιστότοπό της. «Σε αυτή την περίπτωση το κέρδος μας πέφτει και μπορεί να έχουμε ακόμη και ζημιές».
Κατά ειρωνικό τρόπο ωστόσο, οι κεντρικές τράπεζες των πιο συνετών δημοσιονομικών χωρών θα πληγούν περισσότερο επειδή αποθηκεύουν μεγαλύτερο μερίδιο τραπεζικών καταθέσεων και τα ομόλογα που αγόρασαν για λογαριασμό της ΕΚΤ έχουν μηδενική ή μικρότερη απόδοση.
Η εθνική κεντρική τράπεζα της Ολλανδίας έχει αναγνωρίσει ανοιχτά τον κίνδυνο να χρειαστεί ανακεφαλαιοποίηση από την κυβέρνησή της, αν και η υπουργός Οικονομικών Sigrid Kaag υπογράμμισε ότι αυτό το ενδεχόμενο «δεν ήταν ακόμη στο τραπέζι».
Η ΕΚΤ, η οποία ανήκει ως επί το πλείστον στις εθνικές κεντρικές τράπεζες των 19 χωρών που έχουν υιοθετήσει το ευρώ και αντιπροσωπεύει το 8% του ισολογισμού αυτού του λεγόμενου Ευρωσυστήματος, δήλωσε ότι έχει κι άλλες γραμμές άμυνας.
Λειτουργία στο «κόκκινο»
Ωστόσο, οι ι κεντρικές τράπεζες μπορούν γενικά να λειτουργήσουν ακόμη και αν έχουν ζημίες που εξαντλούν όλο τους το κεφάλαιο – όπως συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες σε ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας.
Ωστόσο, το δόγμα της ΕΚΤ λέει ότι θα πρέπει να παραμείνει καλά κεφαλαιοποιημένο για να προστατεύσει την ανεξαρτησία της από τις κυβερνήσεις και την αξιοπιστία της ως πολέμιας του πληθωρισμού.
Και οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης επωφελήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την εύκολη πολιτική της ΕΚΤ, τόσο μέσω του χαμηλότερου κόστους δανεισμού όσο και μέσω των μερισμάτων που καταβάλλουν οι εθνικές κεντρικές τους τράπεζες, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αναμένεται να της επιστρέψουν κάποια χρήματα.
«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν είναι σαν τις συνηθισμένες εταιρείες: μπορούν να χάσουν χρήματα και να εξακολουθούν να λειτουργούν αποτελεσματικά», ανέφερε η ΕΚΤ. «Παρόλα αυτά, η αρχή της οικονομικής ανεξαρτησίας συνεπάγεται ότι οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα πρέπει τελικά να είναι πάντα επαρκώς κεφαλαιοποιημένες».
